فیستول مقعدی چیست و همه چیز در مورد آن

فیستول معمولا اتصال غیرطبیعی بین دو قسمت از اندام بدن می باشد که اغلب فیستول حاصل جراحت یا جراحی بوجود می آید. عفونت یا التهاب نیز می تواند سبب ایجاد فیستول شود. وقتی غده های مقعدی دچار انسداد شوند فیستول مقعدی پدیدار خواهد شد.

فیستول مقعدی معمولا به یک تونل کوچکی که بین انتهای روده و پوست نزدیک به مقعد ایجاد می شود اتلاق می شود.

تفاوت فیستول مقعدی با آبسه مقعدی چیست ؟

فیستول مقعد معمولا در میان افرادی که آبسه مقعدی دارند، رایج می باشند. درمان معمولا برای کاهش شانس عفونت در یک فیستول مقعدی و همچنین برای کاهش علائم ضروری است.

یک فیستول مقعدی به عنوان یک تونل کوچک با باز کردن در داخل کانال مقعد و باز کردن خارجی در پوست در نزدیکی مقعد تعریف شده است. در واقع تفاوت فیستول با آبسه مقعد در این است که اگر آبسه های مقعدی که تخلیه می شوند ، به طور کامل درمان نشوند فیستول های مقعدی شکل می گیرد.

 

فیستول مقعدی چیست و چگونه درمان میشود؟

فیستول مقعدی در واقع ایجاد یک مجرای عفونی و غیر طبیعی بین دو اندام داخلی اتلاق می‌شود. معمولاً بدنبال یک آبسه (دمل) اطراف مقعد به وجود می آید که معمولاً آبسه نیاز به تخلیه اورژانس با لیزر یا جراحی داشته و در ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد به دنبال درمان آبسه فرد دچار فیستول می گردد. علامت اصلی آن ترشح چرکی طولانی مدت از یک سوراخ و گاهی چند سوراخ از اطراف مخرج می‌باشد.

بنا به تعریف یک فیستول باید حداقل 2 دهانه داشته باشد که بوسیله یک مجرای توخالی به یکدیگر متصل می‌شوند.

اغلب فیستول های مخرج یا مقعدی از غدد مترشح بلغم(muccos) مستقر در کانال مخرج منشا می گیرند. این غدد ابتدا عفونی می شوند و سپس عفونت به آبسه منجر می شود و زمانیکه آبسه باز یا پاره شود فیستول پدید می آید که ممکن است زیر پوستی- زیر مخاطی- داخل عضلانی و یا زیر عضلانی باشد. فیستول می تواند قدامی یا خلفی و یا منفرد یا مرکب یا نعل اسبی باشد.

 

انواع فیستول مقعدی

همانطور که اشاره کردیم با ایجاد یک مسیر عفونی و غیر طبیعی بین دو بافت داخلی بدن فیستول ظاهر می‌شود و بسته به محل قرار گیری که این مسیر ایجاد شده کدام دو عضو را به یک دیگر متصل می‌کنند تقسیم بندی می‌شود. انواع فیستول به ترتیب از رایج ترین نوع آن تا نوعی که کمتر شیوع دارد ذکر شده است:
فیستول بین اسفنکتریک (Intersphincteric fistula): مجرا عفونی از اسفنکتر داخلی و خارجی عبور کرده و بسیار نزدیک به دهانه مقعد سر باز می‌کند.
فیستول ترانس اسفنکتریک (Transphincteric fistula): این نوع فیستول از عضلات اسفنکتر داخلی و خارجی یا پشت مقعد شروع شده و از اسفنکتر خارجی عبور می‌کند تا در نهایت بر روی پوست اطراف مقعد به شکل U ظاهر ‌شود. به این نوع فیستول اصلاحا نعل اسبی گفته می‌شود.

به بیانی دیگر؛ فیستول Transphincteric در فضای بین عضلات داخلی و خارجی اسفنکتر یا در فضای پشت عصب آغاز می شود. بعد از آن اسفنکتر خارجی عبور می کند و یک اینچ یا دو درب خارج از مقطع باز می شود که می تواند در اطراف بدن در یک شکل U قرار بگیرد، با دهانه های خارجی در هر دو طرف آنس (فیستول نعل اسبی نامیده می شود ).

فیستول سوپر اسفنکتریک (Suprasphincteric fistula): فیستول سوپر اسفنکتریک از فضای بین ماهیچه های داخلی و خارجی شروع شده و به سمت بالا می‌چرخد و از عضله پوبرورکتال عبور می‌کند. سپس از پایین این عضلات گذشته و در حدود 1 الی 2 اینچ از دهانه مقعد بر روی سطح پوست نمایان می‌شود.

به بیانی دیگر؛ فیستول Suprasphincteric در فضای بین ماهیچه‌های اسفنکتر داخلی و خارجی شروع می‌شود و به سمت بالای ماهیچه puborectal می‌رود، از این ماهیچه عبور می‌کند، سپس بین ماهیچه puborectal و levator ani امتداد می‌یابد و یک یا دو اینچ بیرون مقعد باز می‌شود.

فیستول اکسترا اسفنکتریک (Extrasphincteric fistula): از کولون یا رکتوم آغاز شده و به سمت پایین حرکت کرده تا از طریق عضلات بالابرنده آنی کف لگن به پوست اطراف مقعد راه بیابد. این فیستول از طریق بیماری هایی نظیر: آبسه آپاندیس، آبسه دیورتیکولار یا بیماری کرون ایجاد می‌شود.

به بیان دیگر؛ فیستول Extrasphincteric در رکتوم یا کولون سگموئید شروع می شود و به سمت پایین گسترش می یابد، از طریق عضله levator ani عبور می کند و در اطراف حنجره باز می شود.
این فیستول ها معمولا توسط آبسه آپاندیس، آبسه دیورتیکول یا بیماری کرون ایجاد می شود.

تشخیص فیستول

معمولا باز کردن خارج از یک فیستول مقعدی ساده است، در عین حال باز کردن فضای داخلی می تواند چالش برانگیز باشد. مهم است که قادر به یافتن کل فیستول برای درمان موثر باشیم.

افرادی که ممکن است با آبسه های مقعدی مکرری را تجربه کنند ممکن است یک فیستول مقعدی داشته باشند. باز شدن خارجی فیستول معمولا قرمز، ملتهب شده، خفیف، و بعضی اوقات با خون مخلوط می شود.

محل باز شدن خارجی یک سرنخ را برای مسیر احتمالی فیستول می دهد و گاهی اوقات فیستول می تواند احساس شود. با این حال، پیدا کردن راه بصری آن اغلب ابزارهای مختلفی را می طلبد و اغلب اوقات ممکن است تا عمل جراحی دیده نشود.

ابزارهای تشخیص فیستول

• ابزارهایی که اغلب در تشخیص استفاده می شوند عبارتند از:
• فیستول پروب یک ابزاری که به طور خاص برای ورود به فیستول طراحی شده‌است
• آنوسکوپ یک وسیله کوچک برای دیدن کانال مقعد
• اگر فیستول به طور بالقوه پیچیده باشد یا در یک مکان غیر معمول، این ابزار نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد:
• رنگ متیلن آبی رقیق شده است. تزریق به یک فیستول
• فیستولوگرافی تزریق یک محلول کنتراست به یک فیستول و سپس X-leying آن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی

سایر ابزارها

• ابزارهای مورد استفاده برای رد کردن اختلالات دیگر مانند کولیت زخمی یا بیماری کرون عبارتند از:
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر یک لوله نازک و انعطاف پذیر با یک دوربین روشن در داخل نوک اجازه می دهد پزشکان برای مشاهده پوشش رکتوم و کولون سیگموئید به عنوان یک تصویر بزرگ بر روی صفحه نمایش تلویزیون
• کولونوسکوپی شبیه به sigmoidoscopy، اما با توانایی بررسی کل روده بزرگ و روده بزرگ

رفتار مناسب درمان فیستول مقعد

با توجه به نزدیکی فیستول مقعد به عضلات اسفنکتر مقعد، درمان به طور ظریف انجام می شود تا خطر ابتلا به تخریب روده را کاهش دهد. بهترین رویکرد این است که هر بیمار به صورت جداگانه ارزیابی شود.

درمان فیستول مقعد با تاثير اندکي بر عضلات اسفنکتر موثر است. این اغلب به محل و پیچیدگی فیستول و قدرت عضلات اسفنکتر بیمار بستگی دارد.

فیستولوتومی

در یک فیستولوتومی، جراح برای تشخیص باز شدن داخلی فیستول تلاش می کند. پس از آن تراکم برداشته می شود و از بین می رود و محتویات آن از بین می رود، سپس طرف آن ها به طرف عقب بریده می شود تا فیستول را باز کند.

فیستول پیچیده تر، مانند فیستول نعل اسب (که در آن مسیر در اطراف هر دو طرف بدن گسترش می یابد و دارای حفره های خارجی در هر دو طرف آنس) است، معمولا با قرار دادن باز کردن فقط بخش که در آن تراکت ها و باقی مانده از تراکنش ها حذف می شوند.

اگر مقدار زیادی عضله برش داده شود جراحی ممکن است بیش از یک مرحله انجام شود و همچنین ممکن است لازم باشد که جراحی فیستول انجام شود، اگر کل دستگاه را پیدا نکنیم.

فلپ رکتال پیشرفته

جراح ممکن است از هسته خارج شود و سپس یک فلاپ را به دیواره رکتال برساند تا دسترسی داخل فیستول را بیابد و سپس فلاپ را به عقب بچرخاند. این اغلب به منظور کاهش میزان عضله اسفنکتر برش داده می شود. و به آن فلپ رکتال پیشرفته گفته میشود.

قرار دادن Seton

یک مجموعه (رشته ابریشم یا باند لاستیکی) برای هر دو مورد استفاده می شود:

ایجاد بافت زخم در اطراف بخشی از ماهیچه اسفنکتر قبل از بریدن آن با چاقو

اجازه دهید سنتون به آرامی از طریق عضله طی چندین هفته از بین برود

سنتون همچنین ممکن است در تخلیه فیستول کمک کند.

فیبرین چسب یا پلاگین کلاژن

در برخی موارد، فیبرین چسب، ساخته شده از پروتئین پلاسما، می تواند برای فشرده شدن و درمان فیستول مورد استفاده قرار گیرد، به غیر از برش آن باز است. چسب بعد از پاك كردن دستگاه و باز كردن درب داخلي بسته به داخل بازوي خارج تزريق مي شود. یک پلاگین پروتئین کلاژن نیز می تواند برای تراکم و بستن دستگاه فیستول استفاده شود.

روش های جلوگیری از فیستول

راه های احتمالی برای پیشگیری از بیماری فیستول مقعدی عبارتند از:

• داشتن وزن متعادل
• خشک نگه داشتن مقعد
• اجتناب از سیگار کشیدن
• نوشیدن مایعات به مقدار کافی
• انجام تمرینات ورزش به طور منظم
• اجتناب از زور زدن هنگام اجابت مزاج
• داشتن رژیم غذایی مناسب(استفاده کم از نمک و شکر در رژیم غذایی)

عوامل مستعد کننده بیماریهای نشیمنگاه

گذشته از عوامل ارثی و ژنتیکی مهمترین عامل تغییر در نوع دفع مدفوع بصورت یبوست یا اسهال شدید می باشد که هر دو این حالت ها منجر به صدمه به ناحیه آنوس ونهایتا ایجاد بیماری میشود.اما علت یبوست چه میتواند باشد.مهمترین عامل تغییر در شیوه زندگی و رفتن به سمت بی تحرکی است همچنین عدم استفاده از مواد غذایی فیبردار و به جای آن استفاده از غذاهای چرب و سرخ شدنی مثل فست فود ها است.

عوامل تشدید کننده فیستول

بیماری فیستول مقعدی در بین آقایان نسبت به بانوان شایع تر است و در بین سنین 30 تا 50 سال بیشتر مشاهده می‌شود. از عواملی که ریسک ابتلا به فیستول را بالا می‌برد:

• سرطان مقعد
• ضربه به ناحیه مقعد
• داشتن سابقه آبسه مقعدی یا فیستول
• بیماری کرون یا سایر بیماری های التهابی روده
• پرتو درمانی و جراحی قبلی برای درمان سرطان مقعد
• برخی از عفونت های ناحیه مقعد ( در ایجاد 80 درصد فیستول های مقعدی نقش دارد)

تهیه و ترجمه تیم کلینیک لیزر شفا

منبع مقاله: https://colorectal.surgery.ucsf.edu/conditions–procedures/anal-fistula.aspx