پروکتیت چیست؟ از علت بروز و علائم آن تا درمان

آنچه در این مطلب میخوانید:
پروکتیت یکی از بیماری‌ های مربوط به دستگاه گوارش است که ممکن است برای بسیاری از مردم ناآشنا باشد. این بیماری در واقع التهابی در ناحیه رکتوم است که می‌تواند باعث درد، خونریزی و علائم دیگری شود. ممکن است عوامل مختلفی از جمله عفونت های باکتریایی و ویروسی و … در بروز پروکتیت نقش داشته باشند. به همین دلیل با توجه به علت ابتلا به پروکتیت، ممکن است روش های درمانی متفاوت باشد. بنابراین شناخت دقیق‌تر این بیماری و علائم آن می‌تواند به شما کمک کند تا به طور موثر با آن مبارزه کنید.

در اینجا، ما به بررسی علائم و نشانه‌ها، علت‌ بروز و روش‌های درمان پروکتیت خواهیم پرداخت.

پروکتیت چیست؟

پروکتیت التهاب پوشش داخلی راست ‌روده (انتهای روده بزرگ قبل از مقعد) است. اگر رکتوم تحت تأثیر باکتری ‌ها یا مواد شیمیایی قرار گیرد یا درگیر بیماری التهابی روده شود، ممکن است التهاب پروکتیت ایجاد شود. همچنین این عارضه می‌تواند با علائم ناراحت‌کننده‌ای از جمله درد مقعد، خونریزی مقعدی و تغییرات در مدفوع همراه باشد و بر کیفیت زندگی افراد تاثیرات منفی بر جای بگذارد.

پروکتیت شایع است؟

علائم پروکتیت

ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که از کجا به بفهمیم به پروکتیت مبتلا شده ایم؟ به طور کلی علائم شایع بیماری پروکتیت شامل موارد زیر می‌شوند:

• اسهال
• یبوست
• درد آنورکتال
• تورم یا پری رکتوم
• خونریزی از راست روده
• درد همراه با اجابت مزاج
• احساس درد در ناحیه ربع چپ شکم
• حرکات دردناک یا دشوار روده (دیسکزیا)

شدت علائم پروکتیت می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.  در موارد خفیف، ممکن است فقط یک یا دو مورد از این علائم را تجربه کنید. در حالی که  در موارد شدیدتر، ممکن است چندین مورد از علائم فوق را به طور همزمان تجربه کنید و گاهی علائم شما به اندازه ای شدید باشد که فعالیت های روزانه‌تان را با اختلال مواجه کند.
علائم پروکتیت می‌تواند به طور ناگهانی شروع شود یا به تدریج در طول زمان ایجاد شود. همچنین امکان دارد علائم شما به طور دوره ای بدتر شود و سپس بهبود یابد.

بیشتر بخوانید: علائم فیستول مقعدی چیست؟

اولین علامت بیماری پروکتیت چیست؟

علائم اولیه پروکتیت معمولاً هنگام اجابت مزاج ظاهر می‌شوند. ممکن است در این حین دفع مدفوع دردناک، سوزش آور یا همراه با گرفتگی باشد. علاوه بر آن زمانی که شما به این عارضه مبتلا می‌شوید ممکن است احساس نیاز فوری به تخلیه مدفوع پیدا کنید، در حالی که به هنگام دفع قادر به تخلیه کامل روده نیستید.

شایان ذکر است اسهال، خونریزی یا مخاط در مدفوع نیز از علائم اولیه شایع پروکتیت یا التهاب دیواره راست روده هستند.

علت ابتلا به پروکتیت

پروکتیت یا التهاب پوشش دیواره رکتوم، در اثر چندین عوامل ممکن است بروز کند که شایع ترین علت ابتلا به این عارضه عبارتند از:

• بیماری التهابی روده

بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دو بیماری التهابی روده هستند که می‌توانند باعث التهاب در هر قسمتی از دستگاه گوارش شوند. در حدود 30 درصد از افراد مبتلا به این بیماری ها، التهاب عمدتاً در ناحیه چپ روده رخ می دهد. این نوع التهاب به عنوان پروکتیت شناخته می‌شود و شایع ترین علت پروکتیت در کل است.

• عفونت های مقاربتی (STI):

عفونت های ویروسی و همچنین عفونت های باکتریایی مقاربتی می‌توانند از طریق مقعد به روده سرایت کنند. این نوع بیماری های عفونی عبارتند از:

• سوزاک
• کلامیدیا
• سیفلیس
• هرپس سیمپلکس 2
• ویروس پاپیلومای انسانی

” ابتلا به پروکتیت می‌تواند برای افراد ناخوشایند و نامطلوب باشد؛ اما نگران نباشید چرا که شما می‌توانید با مراجعه به موقع به پزشک، به درمان و مدیریت این عارضه دردناک کمک کنید. “

شماره تماس مرکز تخصصی درمان بیماری های مقعدی در سعادت آباد: ۰۲۱۲۲۳۶۱۰۷۲

• عفونت های دستگاه گوارش:

مسمومیت غذایی می‌تواند باعث عفونت‌ های باکتریایی در روده شود. این عفونت‌ ها عبارتند از:

• شیگلا
• سالمونلا
• کمپیلوباکتر

بیشتر بخوانید: علائم بروز کیست مویی چیست؟

آیا پروکتیت یک بیماری خطرناک است؟

خیر، در شرایط عادی التهاب دیواره رکتوم یک بیماری عادی است و می‌تواند به خوبی به درمان پاسخ دهد. اما باید این موضوع را در نظر داشته باشید که این بیماری ممکن است به عوارض جدی تری دچار شود اگر:

• پروکتیت شدید باشد
• به درمان پاسخ نشان ندهد
• مدت طولانی تری دوام بیاورد
• درمان مناسب را دریافت نکند

عوارض ناشی از التهاب طولانی مدت رکتوم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اختلال در نعوظ
• ابتلا به فیستول مقعدی
• تنگی یا باریک شدن رکتوم
• کم خونی در اثر خونریزی بالا
• اختلال عملکرد مثانه نوروژنیک
• بی حسی، گزگز یا سوزش در اندام تحتانی

 بیشنر بخوانید: چگونه از انتقال زگیل تناسلی جلوگیری کنیم؟

پروکتیت چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص پروکتیت، پزشک ابتدا شرح حال کاملی از علائم شما گرفته و معاینه فیزیکی را انجام می‌دهد. در معاینه فیزیکی، پزشک مقعد و راست‌روده شما را برای بررسی علائم التهاب مانند قرمزی، تورم و درد بررسی خواهد کرد.

علاوه بر معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری را برای تشخیص پروکتیت تجویز کند.  این آزمایش‌ها با توجه به شدت علائمی که تجربه می‌کنید، شامل موارد زیر است:

• آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند به پزشک کمک کند تا عفونت، کم‌خونی یا سایر مشکلات پزشکی که ممکن است باعث علائم شوند را تشخیص دهد.
• آزمایش مدفوع: آزمایش مدفوع به پزشک کمک می‌کند تا عفونت‌های باکتریایی یا انگلی را تشخیص دهد.
• آزمایش‌های تصویربرداری: آزمایش‌ های تصویربرداری مانند سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی به پزشک این امکان را می‌دهد تا داخل راست‌روده و روده بزرگ را با استفاده دستگاه مخصوص بررسی کند و التهاب ایجاد شده را تشخیص دهد.

بنابراین اگر پزشک شما تشخیص دهد که شما به پروکتیت مبتلا شده اید ممکن است برای تعیین علت بیماری، آزمایشات بیشتری را برایتان تجویز کند.

تماس با مرکز تخصصی درمان بیماری های مقعدی در تهران: ۰۲۱۲۲۳۶۱۰۷۱

تفاوت بین پروکتیت و کولیت چیست؟

پروکتیت راست روده را تحت تأثیر قرار می دهد، در حالی که کولیت اولسراتیو (UC) می تواند روده بزرگ، رکتوم یا هر دو قسمت روده را درگیر کند. کولیت اولسراتیو (UC) نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است که بر دستگاه گوارش تأثیر می گذارد در صورتی که پروکتیت نوعی UC است.

روش های درمانی پروکتیت

روش درمانی پروکتیت با توجه به علت بیماری شما انتخاب می‌شود. اگر پروکتیت ناشی از عفونت باکتریایی باشد، درمان آن معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک یا داروهای ضد انگلی است. اگر پروکتیت ناشی از بیماری‌های دیگر مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو باشد، معمولا برای درمان آن مصرف داروهای ضد التهابی یا داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی در نظر گرفته می‌شود.

در اینجا برخی از درمان‌های رایج پروکتیت آورده شده است:

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.
• داروهای کورتیکواستروئیدی: استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون می‌توانند التهاب را به شدت کاهش دهند، اما استفاده طولانی‌مدت از آنها می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد.
• داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند آزاتیوپرین یا متوترکسات می‌توانند التهاب را در بیماری‌های التهابی روده (IBD) کنترل کنند.
• جراحی: جراحی ممکن است برای درمان موارد شدید پروکتیت یا برای برداشتن بافت‌های آسیب‌دیده مورد استفاده قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید: علت بروز شقاق چیست؟ + علائم شقاق مقعد

مراقبت های خانگی

در کنار درمان‌های پزشکی، برخی از تغییرات در سبک زندگی نیز می‌توانند به بهبود علائم پروکتیت کمک کنند.  این تغییرات شامل موارد زیر می‌شود:

• مصرف مایعات فراوان: مایعات فراوان می‌توانند به نرم شدن مدفوع و کاهش تحریک راست‌ روده کمک کنند.
• مصرف فیبر کافی: فیبر کافی می‌تواند به نرم شدن مدفوع و کاهش دفعات اجابت مزاج کمک کند.
• اجتناب از غذاهای تحریک‌کننده: غذاهای تحریک‌کننده مانند غذاهای پرادویه، تند، اسیدی یا چرب می‌توانند علائم پروکتیت را بدتر کنند.

میتوانید سوالات خود را در انتهای همین مطلب مطرح نمایید، در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهیم بود.

سوالات متداول درباره بیماری پروکتیت در کودکان