خارش مقعد یا anal itching یکی از مشکلات پوستی رایج است که بسیاری از کودکان و بزرگسالان از آن رنج میبرند، اما در مقابل از بیان آن میترسند و خجالت میکشند. خارش مقعدی به راحتی و با مراجعه به متخصص پوست با دارو و یا تکنیکهای خانگی قابل درمان میباشد. اما اگر این اختلال در اثر بیماریهای نشیمنگاهی مانند شقاق یا بواسیر اتفاق افتاده باشد، لازم است تا به پزشک متخصص بیماریهای مقعدی مراجعه کنید.
بیماریهای مقعدی که در همان مراحل اولیه بیماری سبب احساس خارش میشوند را، میتوانیم به کمک دارو و یا درمانهای خانگی برطرف کنیم. اما هر چه بیماری وخیمتر باشد، امکان درمان این عارضه به روش جراحی با روشهای کم تهاجمی مانند لیزر درمانی وجود دارد.
علت های خارش مقعد چیست؟
اگر که شما در هر یک از شرایط جسمانی و فیزیکی زیر به سر میبرید، احتمال دارد که خارش در مقعد را تجربه کنید:
- مشکلات پوستی
- ابتلا به عفونت مقعدی
- دیابت یا بیماری قند خون
- ابتلا به مشکلات تیروئیدی
- شستن بیش از اندازه ناحیه مقعد بعد از دفع
- ابتلا به بیماریهای نشیمنگاهی بواسیر، شقاق و …
خارش در ناحیه باسن معمولاً نشان دهنده یکی از دلایلی است که به آنها اشاره کردیم. علاوه بر این بیماریها و اختلالات، اگر که به فیستول یا آبسه مقعد مبتلا هستید و یا از کیست مویی در انتهای ستون فقرات خود رنج میبرید نیز در معرض ابتلا به خارش مقعد هستید.
خارش مقعد یا خارش آنوس، اختلالی پوستی است که دلایل مختلفی در بروز آن نقش دارند. این احساس به قدری آزاردهنده است که، باعث ایجاد سوزش مقعد همراه با خارش شدید در ناحیه مقعد همراه میشود.
شما میتوانید برای کسب اطمینان از علت خارش مقعد، با پزشکان متخصص در کلینیک لیزرشفا تماس بگیرید.
چه عواملی سبب خارش مقعد می شوند؟
اگر چه خارش ممکن است در اثر واکنش به مواد شیمیایی موجود در مدفوع به وجود آید و اعلب منجر به تحریک و التهاب پوست مقعد شما شود اما ضربه مستقیم در اثر خاراندن و مرطوب ماندن ناحیه مقعد، احساس خارش و التهاب به وجود آمده را تشدید میکند. شاید بتوان گفت که شایع ترین علت خارش مقعد، بهداشت نامناسب و یا افراط شخص در بهداشت فردی می باشد.
اگر خارش مقعد مداوم باشد با دکتر خود صحبت کنید و با اقدامات مناسب شروع به درمان این بیماری کنید، بسیاری از افراد از خارش مقعد رهایی کامل پیدا می کنند.
خارش در ناحیه باسن
اگر دچار خارش مقعدی شده اید این علامت معمولا میتواند در اثر ابتلا به انواع بیماری های شایع مقعدی از جمله فیشر یا شقاق، هموروئید یا بواسیر، فیستول و آبسه مقعدی باشد البته تا حدودی ممکن است علامتی از بیماری کیست مویی در ناحیه انتهای کمر و دنبالچه را داشته باشد که نزدیک ناحیه مقعد هست و نمی توان بدرستی محل خارش را مشخص نمود. با توجه به موارد فوق بطور قطع نمیتوان تصمیمی در این مورد اتخاذ نمود که دقیقا بیماری شما چیست.
جهت معاینه و درمان خارش مقعدی در کلینیک لیزرشفا با ما تماس بگیرید.
انواع خارش مقعد
احساس خارش در ناحیه مقعد دو نوع اصلی دارد:
خارش اولیه(ایدیوپاتیک): این نوع خارش مقعد دلیل مشخصی ندارد و از شایع ترین نوع خارش در مقعد شناخته شده است.
خارش ثانویه آنی: ممکن است دلایل و منشاء متفاوتی برای ایجاد خارش مقعدی وجود داشته باشد مانند ابتلا به عفونت ها، بیماری های سیستم ایمنی، سایر بیماری های پوستی یا درماتیت تماسی
کدام عوامل و بیماریهای مقعدی باعث ایجاد خارش در مقعد میشوند؟
عارضههای گوناگونی وجود دارد که میتواند منجر به بروز خارش و احساس ناراحتی در مقعد شود که برخی از آنها عبارتند از:
۱- فیستول
خارش مقعدی می تواند نشانه از ابتلا به فیستول مقعدی باشد که خود معمولاً بدنبال یک آبسه (دمل) اطراف مقعد به وجود می آید. آبسه عموما نیاز به تخلیه اورژانس با لیزر یا جراحی داشته و در 50 درصد موارد به دنبال درمان آبسه فرد دچار فیستول میشود. از علائم اصلی آن میتوان به ترشح چرکی طولانی مدت از یک سوراخ و گاهی چند سوراخ در اطراف مقعد اشاره کرد.
مجرا غیر طبیعی (فیستول) از روده کوچک و روده بزرگ به پوست اطراف مقعد می تواند در اثر بیماری کرون تشکیل شود و از این فیستول مایعات نشت و سبب تحریک ناحیه مقعد و در نهایت خارش مقعد میشود.
بیشتر بخوانید: درمان قطعی و موثر فیستول با لیزر
۲- هموروئید
هموروئید یا بواسیر یکی از دلایل رایج برای خارش مقعدی است. این بیماری در اثر تحریک سیاهرگ های راست روده یا اطراف مقعد، پدید میآید و یکی از علائم آن خارش و سوزش در ناحیه مقعد است که با خاراندن بواسیر، هیستامین و پروستاگلادین تحریک شده و باعث ایجاد احساس خارش بیشتر در بافت میگردد. در بیشتر موارد، هموروئید در اثر یبوست و زور زدن برای خروج مدفوع بروز می کند.
جالب است بدانید 5% افراد بالای 50 سال دچار بواسیر هستند که خوشبختانه فقط 5% آنها علامتدار می شود و در زیر بیست سالگی بسیار کمتر دیده می شود.
برخی از هموروئیدها با داروهایی مثل پماد ضدهموروئید مقعدی و شیاف به راحتی درمان می شوند ولی برخی از انواع هموروئید مثل هموروئید ترومبوزه (هموروئیدی که به طرزی ناگهانی و با درد شدید بیرون میزند) و هموروئید طولانی مدت نیاز به عمل جراحی بواسیر دارند.
برای جلوگیری از خارش مقعد مربوط به هموروئید، بعد از اجابت مزاج با دستمال کاغذی نرم و مرطوب، مقعد خود را پاک کنید.
برای تعیین نوبت درمان فوری بواسیر با لیزر با کلینیک لیزرشفا تماس حاصل فرمائید.
۳- شقاق مقعد
از دلایل دیگری که میتواند خارش مقعدی را به همراه داشته باشد و معمولا در اثر یبوست و اسهال طولانی مدت، زور زدن (straining) زیاد حین دفع، زایمان و یا استفاده طولانی مدت از ملین ها میتوانند عواملی برای بروز شقاق باشند.
درد مزمن مهمترین عامل تشخیص شقاق مقعدی می باشد که در زمان دفع تشدید شده و به صورت دوره ای بروز پیدا میکند. یعنی دوره های پی در پی تسکین و عود دارد و هنگامی که درد شدید شده و در طولانی مدت ادامه پیدا کند، به شقاق حاد و دائمی تبدیل خواهد شد.
۴- یبوست
علت اصلی یبوست حرکات دودی شکل نامنظم روده است که منجر به کند شدن عبور مواد دفعی از روده بزرگ و جذب بیشتر آب مواد دفعی در روده میگردد که در نهایت مدفوع خشک و سفت خواهد شد. هنگامی که مدفوع خشک در اثر یبوست از مقعد خارج شود التهاب پوست مقعد در اثر خروج مدفوع سفت، خشک و بزرگ، باعث ایجاد خارش مقعد می شود.
یبوست در اثر کم آبی بدن، مصرف مواد غذایی کم فیبر، بیماری دیابت و یا کم کاری تیروئید اتفاق میافتد.
۵- شلوار و لباس زیر تنگ
پوشیدن شلوار و لباس زیر تنگ می تواند پوست ناحیه مقعد را تحریک کند و باعث خارش مقعدی شود. برخی از پارچه ها مثل پارچه ابریشمی به پوست چسبیده و در نهایت گرما و رطوبت (عرق) را در اطراف مقعد نگه میدارد. وقتی برای مدت طولانی می نشینید، این نوع پارچه ها باعث ایجاد سوزش و تحریک پوست نازک مقعد و خارش مقعد را تشدید میکند. اگر مجبورید لباس تنگ بپوشید، از پودرهای ضد خارش در ناحیه مقعد خود استفاده کنید.
۶- مشکلات گوارشی
بروز مکرر اسهال می تواند در اثر تماس مدفوع با پوست مقعد سبب تحریک این ناحیه شود و موجب ایجاد خارش مقعدی شود. از عوامل موثری که خارش مقعد را تشدید میکنند، میتوان موارد زیر را در نظر داشت:
- نشت مدفوع در اثر اسهال شدید
- عدم رعایت بهداشت بعد از دفع
- بیاختیاری مدفوع
بیماریهای نشیمنگاهی مانند بواسیر و یا بیماریهای پوستی میتوانند عارضه آزاردهندهی خارش مقعدی را به همراه داشته باشند و منجر به ایجاد احساس ناراحتی و خجالت در افراد شوند. از خارش مقعدی خود خجالت نکشید و به محض بروز آن به پزشک متخصص پوست و یا جراح عمومی ماهر برای تشخیص علت مراجعه کنید.
۷- ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) یا زگیل تناسلی
یکی از بیماری عفونی مقاربتی که باعث ایجاد زگیل های مقعدی در مردان و زنان میشود و معمولا با خارش ناحیه نشیمنگاهی نمایان میشود. این نوع زگیل ها در اطراف دهانه و گاهی داخل مقعد رشد کرده و میتواند تا ناحیه تناسلی پخش شود. در صورت عدم درمان، زگیل های مقعدی بزرگ شده و تکثیر میشوند که در نهایت باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان مقعد در فرد میشود
جهت رفع زائده های گوشتی زگیل تناسلی با لیزر در کلینیک لیزر شفا تماس بگیرید.
۸- موهای زیرپوستی
گاهی اوقات موهای بدن در زیر پوست رشد می کنند و به سطح پوست راه نمییابند و با ایجاد کیست مویی منجر به ایجاد خارشی آزار دهنده در ناحیه مقعد میشود. اگر میخواهید از بروز خارش در اثر موهای زیر پوستی در مقعد جلوگیری کنید توصیه میشود تا یا موها را از ته نزنید و یا در صورت اصلاح از پماد ضد خارش مخصوص ناحیه مقعدی استفاده کنید و خارش را التیام ببخشید.
بیشتر بخوانید: راه های درمان کیست مویی چیست؟ + لیزر کیست مویی
۹- بیماری های پوستی
گاهی اوقات، خارش مقعد در نتیجه یک بیماری پوستی خاص، مانند پسوریازیس و یا درماتیت تماسی، درماتيت سبورئيک، درماتيت آتوپيک، پلانوس لیچن، اسکلروز لیچن و یا سیمپلکی لیچن می باشد.
“درمان و پیگیری بیماریهای مقعدی خود را به تعویق نیندازید. اگر خارش دارید، سوزش و درد در ناحیه مقعد را تجربه میکنید، حتی یک لحظه هم صبر نکنید و همین حالا با یک تماس تلفنی از بهترین کلینیکهای لیزر در شهر خودتان نوبت معاینه و درمان رزرو کنید.”
۱۰- تومورهای مقعد
تومورهای خوش خیم یا سرطانی در اطراف مقعدبه ندرت ممکن است منجر به خارش مقعد شود اما با این حال میتواند عاملی موثر بر بروز خارش مقعد شود.
برای دریافت مشاوره جهت درمان و رفع خارش مقعدی به کمک پزشکان لیزر شفا اینجا کلیک کنید.
۱۱- عفونت قارچی
عفونت قارچی مقعد، هم در زنان و هم در مردان بروز می کند. همان نوع قارچی که باعث عفونت قارچی واژن در زنان می شود، می تواند باعث عفونت قارچی مقعد هم بشود. برای جلوگیری از عفونت قارچی مقعد، مقعد خود را به طور کامل با آب گرم بشویید.
روش های درمان و کاهش خارش مقعدی
برای درمان خارش مقعدی در ابتدا حتما باید علت بروز آن را پیدا کنید. اگر علت بروز خارش باسن بیماریهای پوستی باشد، درمانهایی که پزشک متخصص پوست تجویز میکند را باید انجام دهید. در غیر اینصورت با مراجعه به پزشک متخصص جراحی عمومی، توصیههایی برای درمان خانگی، دارویی و یا جراحی و لیزر به شما داده خواهد شد.
اقداماتی برای درمان خارش باسن در خانه
راهکارهای درمان سریع خارش مقعد در خانه که تاثیر تقریباً خوبی هم دارند، عبارتند از:
- استفاده از دستمال کاغذیهای نرم
- استعمال وازلین بر روی محل خارش
- پرهیز از خاراندن شدید و محکم مقعد
- نوشیدن آب فراوان به میزان ۶ تا ۸ لیوان در روز
- شسشتوی محل خارش به کمک آب ولرم و کمی نمک
- پرهیز از مصرف محصولات شوینده عطری و ایجاد کننده حساسیت
- استعمال روغن نارگیل بر روی محل خارش برای ضد عفونی کردن آن
- قرار دادن مقداری ژل آلوئه ورا در اطراف مقعد برای کاهش میزان حساسیت
- نشستن در لگنی از آب گرم (حمام سیتز) همراه با مقدار کمی نمک اپسوم و یا سرکه سیب
درمان دارویی خارش مقعد
اگر باسن شما دارای خارش است و یا میسوزد، معمولاً پمادها و کرمهای ضد حساسیتی از قبیل کرم هیدروکورتیزون، زینک اکساید، کرم کپسایسین موضعی و یا … تجویز خواهد شد. علت خارش مقعد شما اگر ابتلا به بیماریهای عفونی و التهابی روده و مقعد باشند، داروها و قرصهای آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت و میزان خارش مقعد به شما داده خواهد شد.
به گزارش منبع معتبر پزشکی Healhline.com، درباره درمان دارویی خارش مقعد یا باسن آمده است:
“If the itching is due to an infection, a doctor can prescribe an antifungal, antibacterial, or antiparasitic treatment to get rid of the infectious organisms. Prescription ointments that have higher steroid doses can also lessen itching and reduce inflammation.”
“اگر خارش ناشی از عفونت باشد، پزشک میتواند یک درمان ضد قارچی، ضد باکتریایی و یا ضد انگلی را برای خلاص شدن از شر ارگانیسمهای به وجود آورنده عفونت انگلی تجویز کند. پمادهای تجیزی که دوزهای استروئیدی بالاتری دارند نیز میتوانند خارش و التهاب مقعدی را کاهش دهند.”
درمان خارش مقعدی با جراحی سنتی یا لیزر
به کار بردن روش درمانی جراحی با لیزر یا درمان سنتی (با تیغ جراحی) تنها در صورتی مورد استفاده قرار میگیرند، که به یکی از بیماریهای رایج نشیمنگاهی که قبلتر به آنها اشاره شد مبتلا شده باشید. در اینصورت یا به کمک لیزر و یا با روش جراحی سنتی، بیماری شما جراحی و درمان خواهد شد.
“اگر به دنبال درمان خارش مقعدی خود که در اثر هموروئید و یا شقاق به وجود آمده هستید و میخواهید تنها در یک جلسه درمانی خوب شوید، درمان با لیزرهای CO2 و پرتوان بهترین و موثرترین روش معالجه برای شما هستند.”
احتمال ایجاد خارش مقعد در چه کسانی بیشتر است؟
گروه سنی که بیشتر از همه در معرض خطر خارش مقعدی هستند معمولا افراد بین سنین 40 تا 70 سال هستند. از طرفی احتمال بروز خارش مقعدی در مردان بسیار شایع تر از بانوان میباشد اما در صورع عدم رعایت بهداشت و در پیش گرفتن سبک زندگی ناسالم، هر کسی میتواند خارش مقعدی را تجربه کند.
کلینیک لیزرشفا، مرکزی تخصصی در درمان و جراحی بیماریهای مقعدی
کلینیک لیزرشفا مجموعهای تخصصی و اولین مرکز درمان بیماریهای مقعدی و علائم آنها به کمک دستگاههای لیزر پرتوان و co2 میباشد. این مجموعه همواره مشغول به جراحی و درمان بسیاری از مراجعان خود تنها در یک جلسه درمانی، با کمترین میزان درد و خونریزی میباشد.
کلینیک لیزرشفا از تجهیزات و دستگاههای خارجی و بسیار پیشرفتهای استفاده میکند تا تمامی درد و ناراحتی شما را از بین ببرد.
برای درمان خارش مقعد، درد و ناراحتیهای ناحیه نشیمنگاهی خودتان همین حالا با کلینیک لیزرشفا تماس بگیرید. همچنین میتوانید سوالات خود را در انتهای همین صفحه مطرح نمایید، در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهیم بود.
کلام آخر…
احساس خارش در ناحیه مقعد برای افراد بسیار اذیت کننده است و ممکن است برخی از مبتلایان به این عارضه از گفتن مشکل خود امتناع کنند. اما باید توجه داشته باشید در صورت ادامه دار شدن خارش مقعد برای رفع این حالت و درمان آن باید به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است همانطور که اشاره کردیم یکی از دلایل ایجاد خارش مقعد در اثر ابتلا به بیماری های مقعدی از جمله فیستول، هموروئید و … باشد و با پشت گوش انداختن درمان و بیتوجهی به آن، باعث پیشرفت بیماری و طولانی تر شدن روند درمان شوید.