سرطان کولورکتال یا سرطان روده بزرگ، سرطانی است که از تجمع تودههای سرطانی در روده بزرگ به وجود میآید. در ماه میلادی مارچ جامعه پزشکی تلاش میکنند تا درباره این سرطان آگاهی رسانیهای لازم را انجام دهند و مردم را درباره عوارض و خطرات این سرطان آگاه سازند.
تخمین زده شده که 1 نفر از هر 23 مرد و همچنین 1 مرد از 25 نفر با سرطان کولورکتال دست و پنجه نرم میکنند.
سرطان کولورکتال سومین سرطان شایع در مردان و دومین سرطان شایع در زنان شناخته میشود.
عوامل موثر در بروز سرطان کولورکتال
سرطان روده بزرگ میتواند در اثر عواملی از جمله موارد زیر رخ دهد:
اضافه وزن
خوردن مواد غذایی با چربی و کالری بسیار بالا روی افزایش وزن و افزایش احتمال بروز سرطان کولورکتال تاثیر بسزایی دارد.
عدم تحرک و ورزش کردن
عدم فعالیت و تحرک نداشتن در طولانی مدت میتواند در بروز سرطان کولون موثر باشد.
مصرف نوشیدنیهای الکلی
هر چه نوشیدنی الکلی بیشتری مصرف کنید، احتمال بروز سرطان کولون یا کولورکتال را افزایش میدهد. محدودیت در مصرف نوشیدنی الکلی برای مردان به مقدار دو بار در روز و برای زنان به مقدار یکبار در روز، احتمال بروز سرطان روده بزرگ را کاهش میدهد.
استعمال سیگار و دخانیات
تنباکوی موجود در سیگار منجر به بروز سرطان در هر قسمتی از بدن میشود اما تاثیر آن بر بروز سرطان کولورکتال بسیار بیشتر از سایر انواع سرطانها میباشد.
رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده
مصرف بیش از اندازه غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز در وعده های غذایی روزمره، منجر به ایجاد سلولهای سرطانی شده و باعث ایجاد سرطان کولورکتال میشود.
علائم و نشانههای سرطان کولورکتال
سرطان کولورکتال میتواند با علامت یا حتی بدون علامت باشد. اگر هر یک از نشانههای زیر را در دراز مدت تجربه کردید و به جای بهبود پیدا کردن وضعیت این علائم بدتر شد، نیاز است تا به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید:
- ورم شکمی
- تورم و نفخ
- درد دائمی شکم
- احساس تنگی نفس
- وجود خون در مدفوع
- حالت تهوع و استفراغ زیاد
- کاهش وزن ناگهانی و بی دلیل
- ابتلا به یبوست یا اسهال مزمن
- ایجاد تغییر در عادت و نحوه دفع
چه عواملی منجر به افزایش سرطان کولورکتال میشود؟
برخی عوامل و بیماریهای زمینهای وجود دارند که میتوانند درصد ابتلای به سرطان کولورکتال را افزایش دهند. این ریسکهای افزاینده احتمال بروز سرطان روده بزرگ عبارتند از:
بیماریهای التهابی روده
افرادی که دارای شرایط پزشکی و بیماریهای التهابی روده هستند که موجب افزایش میزان حساسیت در روده آنها شده باشد، ریسک بروز عارضه سرطان در روده بزرگ را افزایش میدهد.
وراثت ژنتیک سرطان
در برخی موارد سرطانهایی مانند سرطان کولورکتال میتوانند در اثر ژنتیک خانوادگی این عارضه باشد. اگر ژن سرطان دارید و احتمال میدهید که به سرطان مبتلا شوید، چکاپهای منظم برای بررسی وضعیت سلامتی شما توصیه میشود.
سابقه خانوادگی وجود پولیپ در رودهها
اگر در افراد درجه یک خانواده سابقه وجود پولیپ روده چه به صورت سرطانی و چه به صورت غیر سرطانی را دارید، سعی کنید تا در سنجش سلامتی خود دقت کافی را به خرج دهید تا ریسک ابتلا به سرطان کولورکتال را مدیریت کنید.
بیشتر بخوانید: آیا بواسیر عامل سرطان است؟
چگونگی تشخیص سرطان کولورکتال
پزشکان متخصص گوارش و بیماریهای مقعدی برای تشخیص سرطان کولون از تستهایی استفاده میکنند که شامل موارد زیر میباشند:
- سونوگرافی روده بزرگ
- تصویر برداری با اشعه ایکس
- بیوپسی از تودههای مشکوک در روده
- آزمایش خون برای سنجش ژن سرطانی
- آزمایش خون برای بررسی میزان هموگلوبین خون
چه کسی در معرض ابتلا به سرطان کولورکتال است؟
ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ میتواند در اثر افزایش سن بالا برود اما اگر مرتب ورزش کنید و وزن مناسبی داشته باشید، احتمال ابتلا به این عارضه کاهش پیدا خواهد کرد